نشست شورای امنیت برنامه هسته‌ای ایران: اعتراض رسمی ایران به سه کشور اروپایی

به گزارش کلینی نیوز، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز پنج‌شنبه، ۲۳ اسفندماه، سفیر فرانسه، سفیر آلمان و کاردار انگلیس را در تهران احضار کرد. این احضار در واکنش به نشست غیرعلنی شورای امنیت سازمان ملل برنامه هسته‌ای ایران در روز چهارشنبه، ۲۲ اسفند، صورت گرفت که به ابتکار سه کشور اروپاییِ عضو برجام (انگلیس، فرانسه و آلمان) برگزار شده بود.

محمد حسن‌نژاد پیرکوهی، مدیرکل صلح و امنیت بین‌الملل وزارت امور خارجه، در دیدار با روسای نمایندگی‌های این سه کشور، اعتراض شدید ایران را به دلیل “رویکرد غیرمسئولانه و تحریک‌آمیز” آنها اعلام کرد. وی تاکید کرد که برنامه هسته‌ای ایران کاملاً صلح‌آمیز بوده و در چارچوب حقوق و تعهدات بین‌المللی ایران تحت معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) و توافقنامه پادمان با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام می‌شود.

این مقام وزارت خارجه با اشاره به اینکه فعالیت‌های هسته‌ای ایران هیچ مغایرتی با برجام ندارد، تصریح کرد که برگزاری نشست شورای امنیت برنامه هسته‌ای ایران در این مقطع، اقدامی “تحریک‌آمیز و سیاسی” در راستای سیاست‌های “یکجانبه و تنش‌زای” ایالات متحده آمریکا محسوب می‌شود.

وی افزود که این نشست “فاقد هرگونه توجیه فنی و حقوقی” بوده و با هدف “مداخله مخرب” در ماموریت فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و “اعتبارزدایی” از آن صورت گرفته است.

مدیرکل صلح و امنیت بین‌الملل وزارت خارجه همچنین به دیپلمات‌های اروپایی یادآور شد که این اقدام سه کشور، همسویی با دولتی است که با خروج یکجانبه و غیرقانونی از برجام در سال ۲۰۱۸، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را نقض کرده و مسئول اصلی وضعیت نامطلوب کنونی در رابطه با این توافق است.

وی تاکید کرد که برگزارینشست شورای امنیت درباره برنامه هسته‌ای ایران در حالی صورت می‌گیرد که تنها چند روز پیش شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تشکیل جلسه داده و به موضوع هسته‌ای ایران پرداخته است.

پیش از این، سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران، نیز برگزاری نشست شورای امنیت درباره برنامه هسته‌ای ایران را “رویه‌ای کاملاً جدید و عجیب” خوانده و آن را “مایه تعجب” و “زیر سؤال بردن حسن نیت” کشورهای اروپایی دانسته بود.

امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد نیز در سخنانی در شورای امنیت، این نشست را “مداخله‌ای غیرموجه” در تعاملات ایران و آژانس انرژی اتمی خواند و تاکید کرد که ایران هیچ‌گونه “دیکته‌ای” را نمی‌پذیرد.

یک کارشناس امورخاورمیانه در گفتگو با پایگاه خبری کلینی نیوز گفت:احضار سفرای اروپایی و اعتراض رسمی ایران به نشست شورای امنیت درباره برنامه هسته‌ای ایران ، نشان‌دهنده افزایش تنش‌ها در پرونده هسته‌ای ایران است. این اقدام ایران را می‌توان واکنشی تند به فشارهای سیاسی غرب و تلاش برای محدودسازی برنامه هسته‌ای خود ارزیابی کرد.

وی هم چنین اظهارداشت:ایران به وضوح معتقد است که این نشست با انگیزه‌های سیاسی و تحت فشار آمریکا برگزار شده و هدف آن انحراف افکار عمومی از ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای این کشور و همچنین تضعیف روند همکاری‌های جاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.

در این میان، سه کشور اروپایی عضو برجام با این اقدام نشان دادند که همچنان به رویکرد انتقادی خود نسبت به برنامه هسته‌ای ایران پایبند بوده و در تلاشند تا از تمامی ابزارهای دیپلماتیک، از جمله شورای امنیت سازمان ملل، برای اعمال فشار بر ایران استفاده کنند.

با این حال، به نظر می‌رسد این رویکرد اروپا با توجه به خروج آمریکا از برجام و عدم پایبندی طرف‌های غربی به تعهدات خود، با انتقاد و بی‌اعتمادی شدید ایران مواجه شده و می‌تواند به پیچیده‌تر شدن وضعیت و کاهش احتمال احیای توافق هسته‌ای منجر شود.

قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، به عنوان زیربنای توافق هسته‌ای ایران در اکتبر مهرماه ۱۰۴۰۴ منقضی خواهد شد و شورای امنیت سازمان ملل، بر اساس برجام موظف شده که پرونده هسته‌ای ایران را مختومه کند.

معنای تلویحی مختومه شدن قطعنامه ۲۲۳۱ این است که غرب موظف است پرونده هسته‌ای ایران را عادی‌سازی کرده و با آن مانند هر دولت دیگر عضو پیمان منع اشاعه برخورد کند.