نقش سوریه در طرح صلح خاورمیانه‌ای ترامپ: از دشمنی هشت دهه‌ای تا عادی‌سازی روابط با اسرائیل

به گزارش کلینی نیوز، در یک چرخش استراتژیک چشمگیر، سوریه و اسرائیل، دو کشوری که نزدیک به هشت دهه در حالت خصومت به سر برده‌اند، اکنون به سمت مذاکره و عادی‌سازی روابط حرکت کرده‌اند. این تحول، هسته اصلی طرح صلح ترامپ برای سوریه و اسرائیل را تشکیل می‌دهد.

به گزارش میدل ایست نیوز، تحلیلگران معتقدند دولت ترامپ و اسرائیل، سقوط رژیم اسد و روی کار آمدن «احمد شرع» (محمد الجولانی سابق) را فرصتی بی‌نظیر برای برقراری نظم نوین منطقه‌ای می‌دانند.

بر اساس گزارش‌ها، مذاکرات صلح در سطوح عالی در جریان است. در ماه می گذشته، ترامپ در ریاض از احمد شرع، که اکنون خود را یک سیاستمدار عمل‌گرا معرفی می‌کند، خواست تا به توافقات ابراهیم بپیوندد.

این درخواست با استقبال شرع مواجه شد که در تلاش برای کسب مشروعیت بین‌المللی است. سپس، «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر اسرائیل، این موضوع را با نمایندگان آمریکا مطرح کرد.

حتی دیدار محرمانه‌ای بین «رون درمر»، وزیر امور راهبردی اسرائیل، و «اسعد الشیبانی»، وزیر خارجه سوریه، در پاریس گزارش شده است. شرع نیز تأیید کرده که مذاکرات پیشرفته‌ای در جریان است و از هر تصمیمی که به نفع سوریه باشد، حمایت خواهد کرد.

دروزی‌ها و نقشی که ایفا می‌کنند

یکی از عوامل کلیدی که اسرائیل را به این مذاکرات کشانده، وضعیت جامعه دروزی‌ها در سوریه است. پس از سقوط اسد، احمد شرع در تلاش برای تثبیت قدرت خود با گروه‌های شورشی باقی‌مانده است.

با این حال، رفتار نیروهای او با اقلیت‌ها، به ویژه دروزی‌ها، تنش‌های جدی با اسرائیل ایجاد کرده است.

پس از حملات خشونت‌آمیز به مناطق دروزی‌نشین، اسرائیل با ارسال کمک‌های بشردوستانه و انجام حملات هوایی به مراکز فرماندهی ارتش سوریه، به آن‌ها واکنش نشان داد.

نتانیاهو صراحتاً اعلام کرد که اسرائیل متعهد به جلوگیری از آسیب به دروزی‌ها در سوریه است.

این حمایت از دروزی‌ها، به اسرائیل فرصت می‌دهد تا جایگاه خود را به عنوان حامی اقلیت‌های منطقه تثبیت کند و نفوذ خود را تا عراق گسترش دهد.

در چارچوب طرح صلح ترامپ برای سوریه و اسرائیل، تل‌آویو به شرع هشدار داده است که هر توافقی که دروزی‌ها را به خطر بیندازد، مردود است.

آینده روابط: عادی‌سازی یا انفجار؟

اسرائیل همچنین خواهان به رسمیت شناختن بلندی‌های جولان به عنوان خاک خود شده است. این در حالی است که پیش از حملات ۷ اکتبر حماس، عربستان سعودی به عنوان گزینه اصلی برای پیوستن به توافقات ابراهیم مطرح بود.

اما حملات  ایران در منطقه، معادلات را تغییر داد و ریاض را به عقب‌نشینی واداشت. با این حال، عمل‌گرایی و تمایل «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی، به هم‌سویی با ترامپ، ممکن است او را به فشار بر سوریه برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل سوق دهد تا مسیر برای خود ریاض هموار شود.

در نهایت، این نزدیکی میان اسرائیل و سوریه، بازتابی از نیروهای محرکه قدرتمندی است که در منطقه در حال شکل‌گیری است. ترامپ، با لغو تحریم‌های سوریه و فراهم کردن زمینه برای سرمایه‌گذاری در عربستان، قصد دارد نفوذ ایران را با یک ائتلاف آمریکایی-اسرائیلی-عربی جایگزین کند.

این روند، می‌تواند خاورمیانه را از یک کانون درگیری‌های ایدئولوژیک به بستری برای عمل‌گرایی و پیوندهای منطقه‌ای تبدیل کند.