کسری بودجه ۲۴ میلیارد دلاری عربستان در سه ماهه سوم ۲۰۲۵؛ رکوردی بی‌سابقه با تشدید وابستگی نفتی

به گزارش کلینی نیوز به نقل از  سی ان بی سی،  و بر اساس صورت‌های مالی منتشر شده توسط وزارت دارایی عربستان، کل هزینه‌های دولت (۳۵۸.۴ میلیارد ریال) در مقایسه با درآمدهای تحقق یافته (۲۶۹.۹ میلیارد ریال)، منجر به یک کسری بودجه ۲۴ میلیارد دلاری عربستان در سه ماهه سوم ۲۰۲۵ (معادل ۸۸.۵ میلیارد ریال) شده است.

این رکوردشکنی در کسری بودجه، که شدیدترین مورد در پنج سال گذشته است، ریشه در چند عامل ساختاری و موقتی دارد:

سقوط درآمدهای نفتی: درآمدهای نفتی عربستان در این دوره، با کاهشی چشمگیر معادل ۲۱ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل، به ۱۵۰.۸ میلیارد ریال رسیده است. این افت شدید مستقیماً نتیجه تصمیمات کاهش تولید نفت در چارچوب توافقات «اوپک پلاس» و همچنین نوسانات نامطلوب قیمت‌های جهانی است. این وضعیت نشان می‌دهد که قیمت تعادل بودجه‌ای عربستان (نقطه سربه سر شدن بودجه که پیش از این توسط صندوق بین‌المللی پول نزدیک به ۸۶ دلار برای هر بشکه تخمین زده شده بود) همچنان بالاتر از قیمت‌های محقق شده در بازار قرار دارد.

1. رشد شکننده غیرنفتی: اگرچه درآمدهای غیرنفتی عربستان با ۱ درصد افزایش به ۱۱۹ میلیارد ریال رسیده، اما این رشد جزئی نتوانسته است حجم بالای کاهش درآمد نفتی و هزینه‌های جاری و سرمایه‌گذاری دولت، به ویژه در پروژه‌های چشم‌انداز ۲۰۳۰ (Vision 2030) مانند نئوم (NEOM) را جبران کند.
2. تأمین مالی و ریسک اعتباری: این حجم از کسری بودجه ۲۴ میلیارد دلاری عربستان در سه ماهه سوم ۲۰۲۵، فشار استقراض دولت را افزایش خواهد داد. آژانس‌های رتبه‌بندی اعتباری مانند «فیچ» پیش‌بینی کرده‌اند که کسری بودجه عربستان در کل سال ۲۰۲۵ می‌تواند به ۴ درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) برسد.

مقایسه با سایر تولیدکنندگان بزرگ: در حالی که عربستان با این چالش عظیم روبروست، سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس که توانسته‌اند با جدیت بیشتری درآمدهای خود را متنوع سازند (مانند امارات متحده عربی)، ساختار مالی قوی‌تری برای جذب شوک‌های نفتی دارند.

این وضعیت عربستان را در موقعیتی قرار می‌دهد که برخلاف بسیاری از رقبای خود، همچنان به طور جدی در معرض نوسانات تک‌محصولی نفت قرار دارد و باید برای جلوگیری از تشدید بدهی عمومی، روند اصلاحات مالی خود را تسریع کند.