سوء قصد به ترامپ؛ تئوری‌های توطئه در شبکه های اجتماعی آمریکا

اما نکته قابل توجه بعد از سوءقصد به ترامپ این است که چگونه آشفته‌بازار تئوری‌های توطئه، تمام طیف‌های سیاسی را دربرگرفت.

به گزارش کلینی نیوز به نقل از شبکه خبری بی بی سی، تنها دقایقی بعد از انتشار خبر سوء قصد به جان دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا، این عبارت در شبکه اجتماعی ایکس در این کشور ترند شد.

این کلمه معمولا همراه با تئوری‌های توطئه‌ای به کار می‌رود که اغلب برای ایجاد تردید در مورد یک حمله یا تیراندازی، در حاشیه شبکه‌های اجتماعی شکل می‌گیرد. اما در ساعات بعد از سوء قصد، این عبارت وارد جریان اصلی مکالمات کاربران در این شبکه‌ها شد و پست‌هایی مملو از گمانه‌زنی‌های بی‌مدرک و نفرت و خشونت، میلیون‌ها بار در ایکس دیده شد.

ترور روسای جمهور آمریکا در گذشته هم با تئوری‌های توطئه همراه بوده‌ که مشهورترین آنها، قتل جان اف کندی در نوامبر ۱۹۶۳ بود. تیراندازی به او اولین سوءقصد به یک رئیس جمهور آمریکا بود که در جریان پخش زنده تلویزیونی رخ داد. به همین دلیل جای تعجب نبود که شایعات درباره این ترور فراگیر شد.

پخش این تئوری‌ها تنها محدود به گروه‌های متعهد حامیان سیاسی نبوده است. بلکه پست‌های مربوط به آن در ایکس، در بخش «برای شما» به کاربرانی توصیه می‌شد که تلاش می‌کردند بفهمند چه اتفاقی افتاده است. این پست‌ها را اغلب کاربرانی منتشر می‌کردند که تیک آبی خریده‌اند و به همین دلیل به پست‌های آنها اولویت داده می‌شود.

نظریه‌های «صحنه‌سازی» فراگیر می‌شود

مثل دفعات قبل، تئوری‌های توطئه در مواردی با سوالات و ابهامات معقول شروع شد. این نظرات بر نقص‌های امنیتی تمرکز داشت، و هم‌زمان با طرح سوالات قابل فهم کاربران بسیاری مطرح می‌شد که می‌پرسیدند چگونه ممکن است چنین اتفاقی رخ بدهد.

چگونه مهاجم به پشت‌بام رسیده بود؟ چرا جلو او را نگرفته بودند؟

در نبود پاسخی برای این سوال‌ها، موجی از بی‌اعتمادی، حدس و گمان و اطلاعات نادرست به وجود آمد.

در یکی از پست‌های ایکس که یک میلیون بازدید داشت، نوشته شده بود: «به نظر کاملا صحنه‌سازی می‌آید. هیچ‌کس در جمعیت نمی‌دود یا وحشت نمی‌کند. هیچ‌کس در جمعیت صدای تیر واقعی را نشنید. من به این ماجرا اعتماد ندارم. من به او اعتماد ندارم.»

پروفایل این کاربر می‌گوید که او ساکن جنوب غرب ایرلند است. از آن زمان برچسبی به این پست در ایکس اضافه شده که تاکید می‌کند تیراندازی واقعی بوده است.

بعد از هم‌رسان کردن فیلم‌ها و روایت‌های بیشتر از داخل و خارج تجمع، وحشت و ترس کسانی که در آنجا بودند به وضوح آشکار شد.

Republican presidential candidate former President Donald Trump raises his fist as he is rushed off stage after an assassination attempt during a campaign rally in Butler, Pa. @apnews pic.twitter.com/VoAYqRC4QV

— Evan Vucci (@evanvucci) July 14, 2024

نظریه‌های توطئه‌ با تصاویر خارق‌العاده‌ای که بعد از تیراندازی منتشر شد، ترکیب شده‌اند؛ به‌ویژه عکسی که ایوان ووچی، عکاس آسوشیتدپرس گرفته و ترامپ را با مشت گره‌کرده، رد خون بر روی صورت، و پرچم آمریکا در پس‌زمینه نشان می‌دهد.

یک حساب‌ یوتیوب در آمریکا نوشت که این عکس «زیادی کامل» است و توصیف کرد که چگونه پرچم را «دقیقا در جای مناسب قرار داده‌اند». پست مربوط به این ویدیو در شبکه اجتماعی ایکس، تقریبا یک میلیون بازدید داشت، اما بعدا کاربری که این ویدیو را به اشتراک گذاشته بود، آن را حذف کرد. این کاربر در پستی دیگر نوشت مهم است که اگر اشتباه کردید، خودتان را تصحیح کنید.

دیگران اشاره کردند که وقتی تیراندازی می‌شد، ترامپ دستش را روی صحنه بالا برد. آنها با استناد به این حرکت گفتند که این اتفاقات صحنه‌سازی شده بود،‌ اما هیچ شاهدی برای اثبات چنین ادعایی وجود ندارد.

شخص دیگری نوشت «صحنه‌سازی برای جلب همدردی؟ نمی‌توانید در هیچ موردی به این آدم‌ها اعتماد کنید. نه، من برای او دعا نمی‌کنم».

بسیاری از پست‌های فراگیر از جمله همین پست، از طرف کاربران چپ‌گرایی منتشر شده که به صورت مرتب دیدگاه‌های ضد ترامپ خود را به اشتراک می‌گذارند. آنها قبل از این حادثه هم صدها هزار دنبال‌کننده داشتند و به همین دلیل تاثیر زیادی گذاشتند.

«گروه‌های شیطانی»

آنچه در ایکس رخ داد تمام مشخصات شناخته‌شده تئوری‌های توطئه‌ را داشت که قبلا از سوی کاربران فعالی به کار رفته بود که تقریبا همه چیز را انکار می‌کنند، از جمله همه‌گیری کووید، جنگ‌ها، تیراندازی‌های جمعی و حملات تروریستی.

یکی از پست‌ها از کاربری در آمریکا است که سابقه انتشار ادعاهای بی‌اساس دارد. او نوشت: «این بهایی است که برای رسوا کردن نخبگان کودک‌آزار شیطانی می‌پردازید.»

این کاربران به تئوری توطئه جنبش «کیو-انان» اشاره می‌کنند، که ادعا می‌کند ترامپ جنگی مخفی را علیه یک دولت پنهان هدایت می‌کند که از نظر آنها ائتلافی مرموز از سرویس‌های امنیتی و اطلاعاتی هستند که پنهان از دید مردم، تلاش می‌کنند مانع از فعالیت‌های او شوند.

بدون ارائه مدرکی برای تایید این ادعا، آنها مدعی شده‌اند که «دستور» ترور «احتمالا از سوی سازمان سیا» آمده و باراک اوباما، هیلاری کلینتون و مایک پنس را به دست داشتن در آن متهم کرده‌اند. هیچ مدرکی برای هیچ‌کدام از این ادعاها وجود ندارد، اما این پست ۴/۷ میلیون بار دیده شده است.

این یک الگوی آشنا است، اما تغییر واقعی این است که چگونه این نوع زبان و ادبیات ویژه آنها، به شکل گسترده‌ای در میان کاربران عادی شبکه‌های اجتماعی در حال استفاده است. این مسئله تنها محدود به افرادی نیست که ترامپ را دوست ندارند و ادعا می‌کنند این ترور صحنه‌سازی بوده، بلکه کسانی هم که از او حمایت می‌کنند، مدعی شده‌اند که این اتفاق بخشی از یک تئوری توطئه بزرگتر است.

سیاستمداران نیز وارد ماجرا شده‌اند. مایک کالینز، نماینده جمهوری‌خواه کنگره در پستی نوشت «جو بایدن دستورها را صادر کرده است». او به بخشی از صحبت‌های رئیس‌جمهور آمریکا در هفته گذشته استناد کرده که با اشاره به نبردهای انتخاباتی گفته بود «زمان آن رسیده که ترامپ را در مرکز هدف قرار دهیم».

هم‌زمان سوالاتی درباره ادبیاتی مطرح شده که از سوی بعضی سیاستمداران و رسانه‌ها و همچنین در فضای آنلاین، برای توصیف ترامپ استفاده شده است. گروهی از حامیان ترامپ معتقدند که این زبان و ادبیات، تنش‌ها را تشدید کرده و به انجام این سوء قصد کمک کرده است. اما این ادعا که جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا دستور این کار را داده، موضوع کاملا متفاوتی است.

پست مایک کالینز بیش از ۶ میلیون بار در ایکس دیده شده، اما از آن زمان برچسبی به آن اضافه شده که می‌گوید هیچ مدرکی برای دخالت آقای بایدن وجود ندارد. این برچسب همچنین می‌گوید که اظهار نظر درباره «هدف قرار دادن» ترامپ خارج از ‌زمینه موضوع صحبت بایدن، استفاده شده است.

اتهامات نادرست درباره هویت تیرانداز

اطلاعات نادرست درباره هویت تیرانداز، به روایت‌های مختلفی دامن زده که بدون هیچ سند مدرکی مطرح شده است.

قبل از اینکه اف‌بی‌آی اعلام کند که مهاجم توماس متیو کروکس ۲۰ ساله بوده که در تیراندازی سرویس مخفی کشته شده، افراد دیگری در این میان بدنام شدند.

یکی از آنها مارکو ویولی، گزارشگر فوتبال بود که در ساعات نیمه‌شب از ایتالیا پستی در اینستاگرام گذاشت تا ادعاهای نادرست مربوط به عضویت او در آنتیفا (ائتلافی غیررسمی از فعالان عمدتا چپ‌گرا) و دست داشتن در حمله را رد کند. قبل از این که او حقیقت را در اینستاگرام روشن کند، این ادعاهای نادرست میلیون‌ها بار در ایکس دیده شده بود.

فعالان سیاسی و حامیان آنها که در اتاق‌های پژواک خود در شبکه اجتماعی ایکس پناه گرفته بودند، پست‌هایی را می‌خواندند که الگوریتم سایت به آنها توصیه می‌کرد و آنچه را که قبلا فکر می‌کردند، تایید می‌کرد. دیگران تلاش می‌کردند تا از این گودال عمیق توطئه و حدس و گمان اجتناب کنند.