بیانیه وزارت اطلاعات درباره مسمومیت دانش‌آموزان مدارس دخترانه در ایران

وزارت اطلاعات در مورد ماجرای مسمومیت دانش آموزان در مدارس بیانیه‌ای صادر و در آن وجود موارد سمی در این اتفاقات را رد کرد. همچنین این وزارتخانه وجود هرگونه شبکه در این مورد را نیز غیرواقعی دانست.

به گزارش کلینی نیوز، وزارت اطلاعات ایران با انتشار بیانیه‌ای ارزیابی خود از مسمومیت زنجیره‌ای دانش‌آموزان، عمدتا در مدارس دخترانه را منتشر کرده و می‌گوید این موارد به چند دسته استفاده از «بمبک بدبو» برای شوخی، شیطنت و بازیگوشی دانش‌آموزان، «تمارض» برای فرار از مدرسه و همچنین ایجاد مسمومیت با هدف فیلمبرداری از اعتراضات پیامد مسمومیت تقسیم می‌شوند.

وزارت اطلاعات در بخشی از بیانیه خود مسمومیت‌های زنجیره‌ای و پوشش رسانه‌ای آن را به مخالفان جمهوری اسلامی نسبت داده و مواردی از موضعگیری‌ها و انتشار اخبار را تحت عنوان «نقش اردوگاه خصم در شکل‌گیری و استمرار غائله‌ مدارس» فهرست کرده است.

این بیانیه می‌گوید «شبکه انتشار مواد مسموم‌کننده در کشور» قطعا وجود خارجی ندارد، اما «شبکه‌های متعدد در فضای مجازی» وجود دارند که شایعه می‌سازند واهدافی چون «دامن زدن به مدرسه‌هراسی، تلاش برای تعطیلی مدارس، به اعتراض کشاندن اولیاء دانش‌آموزان، متهم‌سازی تعمدی نظام جمهوری اسلامی و افراد و جریانات معتقد به نظام» دارند.

وزارت اطلاعات ایران می‌گوید بنا به آزمایش‌های انجام شده، از میان تمام موارد مسمومیت، «هیچ‌گونه ماده سمی که قابلیت ایجاد مسمومیت را دارا باشد، مشاهده نشد.»

این وزارتخانه موارد مسمومیت را به پنج دسته تقسیم کرده است:

بمبک بدبو: «این عامل که در بازار و به‌ویژه در سکو‌های خرید و فروش اینترنتی به فراوانی وجود داشت، پس از استعمال در محیط‌ها موجب پراکندن بوی نامطبوعی می‌شود و معمولاً برای شوخی و تفریح‌های ناسالم و نامتعارف مورد بهره‌برداری قرار می‌گرفت.» در بررسی بازار خرید و فروش آن مشخص شد که در بازه زمانی حدوداً سه ماهه، سیصد نفر اقدام به خرید آن کرده بودند که بلافاصله کارِ شناسایی خریدارانِ مورد بحث آغاز، غالب آن‌ها شناسایی و افرادی که با کاربستِ آن‌ها، موجب ایجاد هراس شده بودند بازداشت شدند.
اسپری اشک‌آور و گاز فلفل: «به قصد شیطنت، بازیگوشی، دیگرآزاری و تعطیل نمودن کلاس‌ها»، در این قبیل موارد نیز با کشف قوطی‌های افشانه و بازداشت عوامل استعمال آن‌ها، التهاب در محیط آموزشی فروکش کرده است.
هراس ناشی از وجود عاملِ بودار در محیط اطراف: «از جمله مصادیقِ کشف شده که موجب گزارش به اورژانس، آتش‌نشانی، پلیس و حتی انتقال به درمانگاه شده عبارتند از: پرکردن گاز خودرو با روش‌های دستی و غیراستاندارد، قطع و وصل گاز شهری و نشتی مقداری گاز در محیط، آتش زدن ضایعات در زمین کنار مدرسه و انتشار دود در حیاط آن، استفاده از حشره‌کش»
اهداف ضدامنیتی:«یک یا تعدادی از شیوه‌های پیش‌گفته با هدفِ ایجاد ناامنی یا دامن‌زدن به انگاره‌ی ضعف امنیت در کشور، ایجاد التهاب و آشوب و اعتراض به‌منظور فیلم‌برداری و انعکاس به شبکه‌های فارسی زبان معاند و یا با هدف ایجاد تجمع در مقابل آموزشگاه‌ها صورت گرفته است. عوامل این قبیل موارد غالباً بازداشت و تحویل مرجع قضایی شدند.»

هراس جمعی: (هیستری جمعی) شکلی از اختلال روانزاد است که معمولاً از یک نفر شروع و به سرعت در جمعی از افراد منتشر می‌شود. این اختلال زمانی رخ می‌دهد که افراد یک اجتماع به‌طور همزمان تحت تأثیر یک محرک تنش‌زا واقع می‌شوند؛ حتی در پی این عارضه برخی علائم فیزیکی ناشی از تنش‌های ذهنی نیز بروز پیدا می‌کند و در حقیقت این افراد به‌طور ناگهانی اعتقاد پیدا می‌کنند که توسط یک عامل خارجی بیمار شده‌اند. اگرچه اغلب موارد هراسِ جمعی در ابتدا به‌عنوان مسمومیت، حمله شیمیایی و یا بیوتروریسم تلقی می‌شود ولی بررسی‌ها هیچ اثری از توکسین یا عامل شیمیایی را نشان نمی‌دهد و در کلیه‌ی موارد، مبتلایان به سرعت و بدون کوچک‌ترین عوارضی بهبود می‌یابند.

این عارضه نه مختص مقطع فعلی و نه منحصر به کشور ماست. نمونه‌های تاریخی (از تاریخ قدیم و معاصر) و جغرافیایی (از قاره‌های مختلف جهان) و مصادیق فراوانی دارد. من‌جمله در سال‌های ۱۹۶۲ و ۲۰۰۸ در تانزانیا؛ ۱۹۶۵ در انگلستان؛ ۱۹۷۶، ۱۹۸۸، ۲۰۰۲، ۲۰۱۱ در آمریکا؛ ۱۹۸۳ در کرانه باختری؛ ۱۹۹۰ در کوزوو؛ ۱۹۹۳ در مصر؛ ۲۰۰۶ در پرتغال؛ ۲۰۰۷ در برزیل؛ ۲۰۱۰ در برونئی؛ ۲۰۱۳ در سریلانکا و ۲۰۱۸ در امارات.

در کشورمان نیز مصادیقی از کرمان در سال‌های ۱۳۶۵ و ۱۳۷۱؛ یزد در سال ۱۳۷۳ و سردشت در سال ۱۳۸۱ وجود داشته است.

نکته قابل توجه آن‌که در مصادیق ایرانی و جهانی علائم و عوارض مشابهی مطرح می‌شوند. همچنین بیشترین فراوانی در عامل شروع کننده، وجود یک بو در محیط و یا ادراک بویایی غیرواقعی، شروع کننده‌ی ایجاد هراسِ جمعی بوده است. مکان رخداد این پدیده غالباً در مدارس بوده است. سن غالب، زیر ۲۰ سال؛ جنسیت مبتلایان به این عارضه غالباً در دختران بوده است.

مدتی پس از آغاز رویدادهای ماه‌های گذشته در مدارس کشور، تعدادی از حاذق‌ترین پزشکان و روان‌شناسان ایرانی، فرضیه‌ی هراسِ جمعی را مطرح نمودند. بررسی‌های دقیق میدانی، آزمایشگاهی و معاینات بالینی صحت این فرضیه را برای تعداد قابل توجهی از مدارس اثبات نمود.

براساس گزارس وزارت اطلاعات، اولین گزارش اعلام مسمومیت در تاریخ ۱۵ آبان ماه ۱۴۰۱ از شهرستان نور استان مازندران به ثبت رسیده است. پس از آن و در تاریخ ۹ آذرماه ۱۴۰۱، گزارشی مشابه از یکی از هنرستان‌های دخترانه‌ی استان قم داده شد و متعاقب آن، گزارشاتی غالباً همانند در ماه‌های آذر، بهمن و اسفند به ثبت می‌رسند.

از اوایل اسفند ماه، موضوع به سایر استان‌ها تسرّی می‌یابد و گزارشاتی مشابه از استان‌های دیگر واصل می‌شود. این گزارش‌ها تا هشتم اسفند ماه ۱۴۰۱ رشدی با آهنگ ملایم و گاهی با رشد منفی همراه بود. اما از هشتم اسفند، با رشدی فزاینده مواجه می‌شود و نهایتاً در چهاردهم اسفند به اوج خود می‌رسد.

وزارت کشور در سومین بیانیه‌ خود در ۱۶ اسفند مه ۱۴۰۱ مسمومیت‌های سریالی در مدارس اعلام کرد که «در ۶ استان خوزستان، آذربایجان غربی، فارس، کرمانشاه، خراسان و البرز» تعدادی عوامل که به «تهیه مواد تحریک‌کننده و انتشار آن» در بین دانش‌آموزان اقدام کرده بودند شناسایی و دستگیر شدند.

در این بیانیه آورده شده است که یکی از اعضای این تیم «ضمن انتقال مواد تحریک کننده از طریق فرزند خود» به داخل مدرسه و انتشار آن در بین دانش آموزان، پس از بروز بدحالی تعدادی از دانش آموزان «بلافاصله به تهیه فیلم از آنان در داخل مدرسه و بیمارستان» اقدام کرده است. این بیانیه همچنین تاکید کرده است که این فرد «صحنه بدحالی دانش آموزان را برای رسانه‌های معاند» ارسال کرده است.

در ادامه گفته شده که در مورد یکی از تیم‌های چهار نفره، سه نفر از آنان دارای «سوء سابقه از جمله فعالیت در اغتشاشات اخیر» هستند و «ارتباط آنان با رسانه‌های معاند خارجی محرز شده است».