دو متهم به قتل مالکوم ایکس رهبر مسلمانان سیاه‌پوست در آمریکا ۳۶ میلیون دلار غرامت می‌گیرند

محمد عزیز و خلیل اسلام به اتهام قتل مالکوم ایکس رهبر مسلمانان سیاه‌پوست در آمریکا در سال ۱۹۶۶ به حبس ابد محکوم شده بودند. آنها در اواسط دهه ۱۹۸۰ پس از حدود دو دهه از زندان آزاد شدند.

دادگاه نیویورک در نوامبر ۲۰۲۱ با تبرئه محمد عزیز و خلیل اسلام، به “نقض جدی عدالت” اذعان کرد. حکم متهم سوم که در آن زمان به قتل اعتراف کرده بود، هنوز پابرجاست.

دیوید شانیس، وکیل خانواده عزیز و اسلام اکنون پرداخت غرامت را “گامی خاکسارانه” برای اصلاح “تخلفات قضایی” توصیف کرده است.

او می‌گوید تراژدی ترور مالکوم ایکس با این واقعیت که منجر به محکومیت و زندانی شدن دو جوان سیاهپوست بی‌گناه در آمریکا شد، ابعاد فاجعه‌باری به خود گرفت.

مالکوم ایکس رهبر مسلمانان سیاه‌پوست در آمریکا در ۲۱ فوریه ۱۹۶۵ در جلسه سخنرانی در شهر نیویورک هدف گلوله سه مرد قرار گرفت و کشته شد. او برای حقوق مدنی سیاه‌پوستان مبارزه کرد.

عزیز و اسلام که چند روز بعد از این حادثه دستگیر شدند اعلام کردند که بی‌گناهند و شواهد و مستنداتی در این باره ارائه کردند. با این وجود این دو سال بعد به حبس ابد محکوم شدند.

این دو در حالی محکوم شدند که مجاهد عبدالحلیم، نفر سوم در دادگاه به عمل خود اقرار کرد و آنها را بی‌گناه خواند.

دادستان‌ منهتن نیویورک سال ۲۰۲۰ تحقیقات جدیدی را پیرامون این پرونده آغاز کرد و به این نتیجه رسید که پس از ترور مالکوم ایکس، دادستان‌، اف‌بی‌آی و اداره پلیس شهر نیویورک شواهدی را که احتمالا منجر به تبرئه عزیز و اسلام می‌شد، پنهان کردند.

به گزارش “نیویورک تایمز”، اسناد پلیس فدرال آمریکا “اف‌بی‌آی” به مظنونان دیگری اشاره کرده است.

دادگاه عالی نیویورک سال گذشته محمد عزیز و خلیل اسلام را تبرئه و حکم قبلی آنها را ملغی اعلام کرد.

محمد عزیز دو دهه در  حبس بود. خلیل اسلام که سال ۱۹۸۷ آزاد شد، در سال ۲۰۰۹ درگذشت.

ضارب اصلی، توماس هیگن که بعدها نام مجاهد عبدالحلیم را برگزیده بود، در سال ۲۰۱۰ مورد عفو قرار گرفت و آزاد شد.

این سه مرد به گروه “امت مسلمان” تعلق داشتند. مالکوم ایکس رهبر مسلمانان سیاه‌پوست در آمریکا در آن زمان از این گروه جدا شده بود.

مالکوم ایکس در  ۱۹ می  ۱۹۲۵ میلادی در نبراسکا به دنیا آمد. نام اصلی وی مالکوم لیتل است که بعد از پیوستن به گروه امت الاسلام، نام «مالکوم ایکس» را برای خود انتخاب کرد و در جریان سفر حج، نام اسلامی «الحاج مالک الشباز» را برخود گذاشت.

مالکوم ایکس یکی از تاثیرگذارترین چهره‌های جنبش حقوق مدنی در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ بود.

آشنایی با جمعیت ملت اسلام

ملکوم در زندان با جمعیتی به نام «ملت اسلام» آشنا شد و به عضویت آن درآمد و در ۱۹۵۲ میلادی با عفو مشروط از زندان آزاد شد و مدتی بعد سخنگویی سازمان ملت اسلامی را بر عهده گرفت و به دستور ریاست سازمان، مسجدهای متعددی را در ایالت های «دیترویت»، «میشیگان» و «هارلم نیویورک» ساخت.

وی در راه نشر پیام های سازمان ملت اسلامی از روزنامه، رادیو و تلویزیون استفاده کرد و موفق شد تا تعداد اعضای این نهاد را از ۵۰۰ تن در ۱۹۵۲ میلادی به ۳۰ هزار تن در ۱۹۶۳ میلادی افزایش دهد.

بدین ترتیب هدف والای این مبارز چیزی جزء رویارویی با برده داری نُوین در آمریکا نبود. وی می خواست تا سیاه پوستان درک کنند که از ساده ترین حقوق انسانی محروم هستند زیرا نژادپرستان اجازه نمی دادند، آینده ای روشن و آباد در انتظار آنان باشد.

این مبارز مسلمان به مدت ۱۲ سال، حامی برتری سیاه پوستان و طرفدار جدایی آمریکایی‌های سیاه و سفید بود و تاکید «جنبش حقوق مدنی» بر یکپارچگی را به تمسخر می‌گرفت تا اینکه در ۱۹۶۴ میلادی از جمعیت «ملت اسلام» جدا شد و اندیشه‌های این جمعیت را تا حدود زیادی مورد انتقاد قرار داد.

سپس به چند کشور آسیایی و آفریقایی سفر کرد تا به جهانیان ثابت کند، مبارزه با تبعیض نژادی و برده‌داری، تنها به جامعه آمریکا محدود نیست.