بیانیه صدهاسینماگر زن علیه;خشونت و باج‌گیری جنسی; درسینمای ایران

رسانه های متعدد در ایران و صفحات چند ده میلیونی زنان و مردان سینماگران بیانیه اعتراضی زنان سینماگر را منتشر کرده اند که حاوی افشاگری تکان دهنده و باورنکردنی است.

در تازه‌ترین خبری که در این رابطه منتشر شد، می‌توان به اظهارات سمیه میرشمسی، دستیار و برنامه‌ریز سینما اشاره کرده که نسبت به رفتار نامناسب یک بازیگر مرد و مشکلات زنان در پشت صحنه سینما پرده برداشته بود.

انجمن صنفی برنامه‌ریزان و دستیاران کارگردان سینما پس از اظهارات سیمه میرشمسی، در بیانیه‌ای از او و افشاگری درباره آزار جنسی حمایت کرده بود.

در بیانیه اعتراضی که در روز پنجشنبه ۱۱ فروردین (۳۱ مارس) منتشر شده است، نام زنان سرشناسی از سینمای ایران به چشم می‌خورد.

نیکی کریمی، هدیه تهرانی، سحر دولتشاهی، پوران درخشنده، تهمینه میلانی، ویشکا آسایش، مهرانه مهین‌ترابی، میترا حجار، ترانه علیدوستی، کتایون ریاحی، شقایق دهقان، هانیه توسلی و … برخی از چهره‌هایی هستند که نسبت به خشونت، آزار و باج‌گیری جنسی در محیط کارشان اعتراض کردند.

زنان فعال در عرصه سینما در ایران نیز به دنبال این رخداد، در بیانیه‌ای که به تازگی منتشر کردند، هتک حرمت با الفاظ جنسی و جنسیت‌زده، تماس‌های بدنی ناخواسته، اصرار و اجبار به عمل جنسی و خشونت جسمی، سوء‌استفاده از سکوت و تحمل افراد با به گروگان گرفتن حق کار یا دستمزد و اعمال خشونت جنسی به وسیله‌ تهدید موقعیت کاری قربانی را به‌عنوان مثال‌هایی از خشونت صاحبان قدرت در صنعت سینما عنوان کرده‌اند.

این بیانیه از شب گذشته در صفحات شخصی شبکه‌های اجتماعی بسیاری از سینماگران زن ایران منتشر شده است و بر تعداد امضاکنندگان آن نیز افزوده شده است.

در بخشی از این بیانیه آمده است: «هر فرد صاحب قدرت و شهرت در ساز و کار سینمای ایران از موقعیت خود برای قلدری، تهدید، توهین، تحقیر و تعرض به زنان بهره‌‌برداری می‌کند. بی‌آنکه نهادهای قانونی، اصناف خانه سینما، سینماگران و منتقدان آنها را وادار به پاسخ‌گویی و پذیرش مسئولیت کارشان کنند.»

ما زنان دست اندرکار سینما اینجا کنار هم جمع شده‌ایم تا به مدد این همبستگی اعلام کنیم؛ هرگونه خشونت، آزار و باج‌گیری جنسی در محیط کار از نظر ما محکوم است و برای توقف آن خواستار عواقب قانونی جدی برای متخلفین هستیم.

در بخش دیگری از بیانیه‌شان اعلام کردند: «در این سال‌ها تمام توان خود را به کار گرفتیم که ذهن، خلاقیت و نیروی فیزیکی‌مان را در جهت سازندگی در این صنعت به کار ببریم اما سهم ما از فضای اعمال نظر و تصمیم‌گیری بسیار محدود شد. بدون تردید این ابتدایی‌ترین حق انسانی یعنی کار در فضایی امن و به دور از قلدری و خشونت و باج‌گیری جنسی را حق خود می‌دانیم.»

سینماگران زن ایران در این بیانیه همچنین تقاضای شفاف خود از نهادهایی چون اصناف خانه سینما، سینماگران و منتقدان را اعلام کرده و نوشته‌اند: «ما تقاضای تشکیل کمیته‌ای مستقل در خانه سینما را داریم که متشکل از اعضایی با سلسله مراتب قدرت متفاوت و اکثریت مطلق با زنان باشد. کار این کمیته باید بررسی جرایمی در حوزه خشونت جنسی و جنسیتی باشد.»

این شاید نخستین بیانیه‌ دست‌اندرکاران زن سینمای ایران است که این چنین صریح و شفاف علیه خشونت جنسی و سیستماتیک موضع‌گیری کرده است.

افشاگری درباره آنچه “پشت پرده سینما”ی ایران رخ می دهد، موضوع تازه‌ای نیست. در سال‌های اخیر بارها زنان فعال در این عرصه نسبت به رفتارهای تبعیض‌آمیز، خشونت‌های کلامی و آزار جنسی در محیط کار خود هشدار داده بودند.