نگاه روزنامه نگاری به پشت پرده مرگ دومیلیون ماهی

کلینی نیوز-سایت پارسینه با انتشار گزارشی تحت عنوان «ماجرای مرگ ماهیان سد فشافویه چه پشت پرده‌ای دارد؟» به بررسی ابعاد مختلف تلف شدن گسترده ماهیان در حوضچه پشت سد اسلامشهر (که در برخی منابع سد فشافویه نیز نامیده شده است) پرداخت و فرضیه ورود مواد سمی به آبگیر را به عنوان یکی از احتمالات مطرح کرد.

بر اساس این گزارش، حدود دو میلیون ماهی در آبگیر ۲۰۰ هکتاری سد فشافویه به طور ناگهانی تلف شده‌اند. انتشار فیلم‌هایی از جمع‌آوری حجم وسیع ماهی‌های مرده توسط کارگران، گواه بر وقوع این حادثه در زمانی کوتاه دارد.

اگرچه علت اولیه مرگ این تعداد ماهی، ورود فاضلاب خام شهرک واوان به این آبگیر عنوان شده است، اما برخی کارشناسان معتقدند که ورود ناگهانی فاضلاب نمی‌تواند عامل مرگ همزمان این حجم از ماهی باشد و احتمال دخالت مواد سمی در این رویداد وجود دارد. آن‌ها با اشاره به موارد مشابه در جاجرود، معتقدند که مرگ تدریجی ماهیان در اثر ورود فاضلاب محتمل‌تر است.

در واکنش به این حادثه، محمدهادی حیدرزاده، مدیرکل محیط زیست استان تهران، از تشکیل تیم ویژه‌ای برای پیگیری و برخورد با عاملان این فاجعه خبر داد.

این تیم ضمن نمونه‌برداری از آب و ورودی‌های سد، نمونه‌های ماهی‌های مرده را برای انجام آزمایش‌های دقیق به آزمایشگاه مرجع ارسال خواهد کرد تا پس از تعیین علت قطعی مرگ، با متخلفان برخورد قانونی صورت گیرد.

روزنامه ایران نیز در گزارشی به اعتراض فعالان محیط زیست و واکنش شهروندان به این حادثه پرداخت.

سعید کرمی، معاون سلامت دامپزشکی استان تهران، ضمن تاکید بر غیرقابل شرب بودن آب این سد، از نظارت دقیق سازمان دامپزشکی بر نحوه معدوم‌سازی ماهی‌های تلف شده خبر داد و به مردم اطمینان داد که جای نگرانی وجود ندارد.

روزنامه قانون نیز با تیتر «ماهی‌ها هم مدعی العموم می‌خواهند!» بر لزوم پیگیری حقوقی این حادثه تاکید کرد.

حسن پسندیده، مدیر کل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست، در گفتگو با ایرنا، تکمیل نبودن سیستم تصفیه فاضلاب شهرک واوان را عامل اصلی این فاجعه زیست‌محیطی دانست و گفت: «ساخت تصفیه‌خانه شهرک واوان حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد پیشرفت داشته و شبکه گذاری برای جمع آوری فاضلاب هم در این شهرک انجام نشده است.»

وی از وزارت نیرو خواست تا روند تکمیل این تصفیه‌خانه را تسریع بخشد. پسندیده همچنین از اقدامات قضایی اداره کل محیط زیست استان تهران در این زمینه خبر داد و تاکید کرد که متخلفان مجازات خواهند شد.

وی افزود که ورود فاضلاب شهرک واوان موجب کاهش اکسیژن محلول در آب و در نتیجه مرگ ماهیان شده است. قطع روان‌آب‌ها و ورود مستقیم فاضلاب خام به سد نیز از دیگر عوامل تشدید کننده این آلودگی بوده است.

مدیر کل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه آب سد فشافویه برای کشاورزی استفاده می‌شود و کاربرد شرب ندارد و به همین دلیل در آن ماهی پرورش داده می‌شود، تاکید کرد که مسئولان باید به وظایف خود به خوبی عمل کنند تا از بروز حوادث مشابه جلوگیری شود.

بر اساس گزارش‌ها، پیش از این فاضلاب خام شهرک واوان با کانال آبی مخلوط و سپس وارد دریاچه شهرک سینمایی دفاع مقدس و در نهایت سد فشافویه می‌شد، اما اخیراً با قطع این کانال، فاضلاب خام به طور مستقیم وارد سد شده و منجر به این فاجعه زیست‌محیطی گردیده است.

در سد فشافویه انواع ماهی از جمله کپور، آمور، ماهی آزاد و سیلور پرورش می‌یابد و در حال حاضر کل سد با وسعت حدود ۲۰۰ هکتار به شدت آلوده و آب آن غیرقابل استفاده شده است.