میخائیل گورباچف، آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی درگذشت

میخائیل گورباچف آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی در سن ۹۱ سالگی درگذشته است.

به گزارش کلینی نیوز به نقل از بی بی سی، آن طور که رسانه‌های روسیه سه شنبه شب – ۳۰ اوت – اعلام کردند آقای گورباچف پس از «دست و پنجه نرم کردن با یک بیماری مزمن و وخیم» در بیمارستان مرکزی مسکو درگذشت.

بیمارستان محل درگذشت آقای گورباچف گفته او از ناراحتی ریه و چند بیماری مزمن دیگر رنج می‌برده است.

آقای گورباچف، به عنوان رهبر سابق شوروی، یکی از بانفوذترین چهره‌های سیاسی قرن بیستم بود.

او در زمان انحلال اتحاد جماهیر شوروی رهبر این کشور بود. در آن زمان بیش از ۷۰ سال از عمر اتحاد شوروی می‌گذشت و این کشور از زمان جنگ جهانی دوم بخش‌های وسیعی از آسیا و اروپای شرقی را تحت سلطه خود داشت.

با این حال، وقتی او در سال ۱۹۸۵ فرآیند اصلاحات را شروع کرد، هدفش صرفا احیای اقتصاد راکد کشورش و ترمیم رویه‌ها و فرآیندهای سیاسی آن بود با این حال در آن دوران احتمالا نمی‌دانست که تلاش‌هایش نقطه آغاز سلسله رویدادهاییست که نهایتا به پایان حکومت کمونیستی در اتحاد شوروی و همچنین دیگر کشورهای اقماری آن منجر خواهد شد.

از میخائیل گورباچف که در سال ۱۹۸۵ به قدرت رسید به عنوان رهبری که اتحاد جماهیر شوروی را از انزوای جهانی خارج کرد و میان مسکو و غرب پل زد یاد می‌شود، با این حال او نتوانست مانع فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ شود. شاید هم به همین علت بسیاری از مردم روسیه او را به علت سیاست‌های اصلاحی‌اش و عواقب انحلال شوروی ملامت می‌کنند.

آقای گورباچف وقتی تنها ۵۴ سال داشت به عنوان دبیرکل حزب کمونیست شوروی انتخاب شد و عملا قدرت را در دست گرفت. او در آن زمان جوان‌ترین رهبر حزب کمونیست بود و به عنوان چهره «تازه نفس» حزب شمرده می‌شد که می‌توانست در کنار چهره‌های ارشد اما سالخورده حزب، خون تازه‌ای به اتحاد جماهیر شوروی تزریق کند.

سیاست «گلسنوست» دولت او که تقریبا برابر «شفافیت و انتقادپذیری» در سیستم‌های حکومتی بلوک غرب تعبیر می‌شد، به جامعه روسیه اجازه داد که دولت را به نحوی که تا پیش از آن غیرقابل تصور بود نقد کنند.

از طرف دیگر، این سیاست به ملی‌گرایان در کشورهای عضو اتحاد جماهیر شوروی اجازه داد که با انتقاد از مسکو به دنبال استقلال و در دست گرفتن حکومت در سرزمین خود بروند که در نهایت هم همین روند به فروپاشی شوروی انجامید.

در صحنه بین‌المللی بزرگترین دستاورد آقای گورباچف امضای پیمان کنترل رقابت تسلیحاتی با آمریکا بود.

او همچنین هنگامی که در کشورهای بلوک شرق اعتراضات و مبارزات علیه احزاب کمونیست حاکم شکل گرفت، به مسکو اجازه دخالت نظامی و لشکرکشی نداد.

در غرب از میخائیل گورباچف به عنوان معمار اصلاحاتی یاد می‌شود که در نهایت به پایان جنگ سرد – دست کم فصل بعد از جنگ جهانی دوم آن – منجر شد.

از راننده کمباین تا هدایتگر بلوک شرق

میخائیل سرگئیویچ گورباچف در ۲ مارس ۱۹۳۱ (۱۲ اسفند ۱۳۰۹) در منطقه استاوروپول در جنوب روسیه به‌دنیا آمد.

پدر و مادر او هر دو در مزارع اشتراکی کار می‌کردند، و گورباچف خودش در ابتدای جوانی راننده ماشین دروی محصول -کمباین- بود.

او در سال ۱۹۵۵ از دانشگاه دولتی مسکو فارغ‌التحصیل شد، و از همان زمان یکی از اعضای فعال حزب کمونیست بود.

او سپس با همسرش رایسا به استاوروپول برگشت و ترقی سریع خود را در تشکیلات منطقه‌ای حزب آغاز کرد.

گورباچف به نسلی از فعالان حزب تعلق داشت که بعد از انقلاب سال ۱۹۱۷ روسیه متولد شده بودند، و دیگر حضور چهره‌های سالخورده در رده‌های عالی حزب را برنمی‌تابیدند. او در سال ۱۹۶۱ دبیر منطقه‌ای سازمان جوانان حزب کمونیست شد و به‌عنوان نماینده برای حضور در کنگره حزب انتخاب شد.

نامه تاریخی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران به رهبر شوروی

خبرگزاری تسنیم می نویسد: یازدهم دی ماه ۱۳۶۷، رهبر بزرگترین انقلاب دینی جهان برای «میخائیل گورباچف» رهبر بزرگترین حکومت کمونیستی دست به قلم برد و در نامه‌ به آخرین رئیس جمهور اتحادیه جماهیر شوروی نوشت که «از این پس کمونیسم را باید در موزه‌های تاریخ سیاسی جهان جست‌وجو کرد».

امام خمینی , آیت‌الله‌ جوادی آملی , کشور روسیه ,

امام خمینی در این نامه، آخرین دبیرکل حزب کمونیست شوروی را به بازنگری در اندیشه‌های الحادی کمونیسم فرا خواند و از او خواست که درباره اسلام تحقیق کند.

گورباچف از این نامه استقبال کرد و چند هفته بعد با اعزام «شوارد نادزه» وزیر خارجه وقت خود به تهران به نامه امام پاسخ گفت اما پاسخ او نشان داد که از درک عمق و کنه پیام معنوی امام عاجز است، ۴ سال بعد تنها زمان کافی بود تا همان طور که رهبر فقید انقلاب پیش‌بینی کرده بود، بزرگترین داعیه‌دار کمونیسم جهان به موزه تاریخ برود!

پیام تاریخی امام به گورباچف توسط هیئتی ۳نفره متشکل از آیت‌الله جوادی آملی، محمدجواد لاریجانی و مرحومه مرضیه حدیدچی (دباغ) در تاریخ ۱۳ دی به وی ابلاغ شد.