حماس چگونه توانست با فریب سیستم امنیتی اسرائیل ابتکار عمل را به دست بگیرد؟

به گزارش کلینی نیوز، گردان‌های عزالدین القسام، شاخه نظامی جنبش حماس، به صورتی ناگهانی و در پوشش گسترده حملات راکتی توانستند در عملیاتی که «طوفان الاقصی» نام گرفت نیروهای اسرائیلی را غافلگیر کنند.

اسرائیل گسترده‌ترین سرویس اطلاعاتی خاورمیانه با بودجه کافی را در اختیار دارد. این کشور عوامل و جاسوس‌های خودش را در بین گروه‌های فلسطینی و همچنین در لبنان، سوریه و جاهای دیگر دارد. در گذشته، اسرائیل ترورهای دقیق رهبران شبه‌نظامی را با اطلاع کامل از تمام حرکات آنها انجام داده است.

بر روی زمین نیز، در امتداد حصار مرزی پرتنش بین غزه و اسرائیل، دوربین‌ها، حسگرهای حرکتی و گشت‌های منظم ارتش حضور دارند. فرض بر این بوده که حصارهای سیم خاردار یک «مانع هوشمندانه» برای جلوگیری از نفوذ شبه‌نظامیان باشد.

با این حال، حمله همه‌جانبه حماس در پنجاهمین سالگرد جنگ یوم کیپور برای اسرائیلی‌ها غافلگیرکننده بود و بسیاری از شهروندان در سراسر این کشور صبح روز شنبه را با به صدا درآمدن آژیرهای خطر از خواب بیدار شدند.

به گزارش «الجزیره» بامداد روز شنبه، که روز تعطیل رسمی در اسرائیل است، ساکنان نوار غزه با صدای شلیک‌های گسترده راکت‌های مقاومت از خواب برخاستند و خیلی زود مشخص شد که این راکت‌ها پوششی برای عملیاتی بزرگ‌تر است که طی آن ده‌ها رزمنده حماس در چند محور از حصارهای مرزی عبور و چند شهرک و مقر نظامی در اطراف غزه را تصرف کردند.

تصاویر و فیلم‌های تردد رزمندگان حماس در شهرک‌های اسرائیلی اطراف غزه و به اسارت گرفتن شمار بسیاری از سربازان اسرائیلی و ساکنان شهرک‌ها (که هنوز آمار دقیقی از آنها وجود ندارد) و نیز درگیری‌های آنان خیلی زود در شبکه‌های اجتماعی پخش شد.

ناظران در فلسطین و اسرائیل این عملیات را به لحاظ غافلگیری و زمان‌بندی با جنگ اکتبر ۱۹۷۳ (یوم کیپور) مقایسه کردند. به خصوص که زمان حمله نیز روز شنبه، روز تعطیلی و آخرین روز اعیاد یهودی بود.

زمان بندی

برنامه‌ریزی دقیق برای این حمله و استفاده روش‌های گوناگون زمینی و هوایی و دریایی توجه بسیاری جلب کرد. در این راستا، «حازم قاسم» سخنگوی حماس در غزه گفت که این عملیات و دستاوردهای آن در چارچوب «قدرت فراوان نیروهای مقاومت در ابتکار عمل و تعیین زمان مناسب و اقدام مستقیم برای به دست گرفتن زمام امور» جای می‌گیرد.

وی گفت که تعیین زمان حمله به تاکتیک‌های نظامی نیروهای مقاومت و در پاسخ به جنایات اسرائیل صورت گرفته و افزود که دیگر سکوت در برابر جنایات هرروزه اشغالگران و حملات شهرک‌نشینان به قدس و نقض حریم مسجدالاقصی قابل تحمل نیست.

به گفته قاسم، این عملیات با توجه به دستاوردهای بزرگی که داشته و به تدریج آشکار خواهد شد و حجم خسارت‌های دشمن، معادله قدرت را تغییر می‌دهد و معادلات تازه‌ای را تحمیل می‌کند.

سخنگوی حماس واکنش شدید اسرائیل را نیز بعید نمی‌داند و تأکید میی‌کند که اشغالگران حتی یک روز هم از ارتکاب جرایم در حق فلسطینیان کوتاه نیامده‌اند و نیروهای مقاومت آماده همه احتمالات هستند.

سایه اکتبر

یوسف شرقاوی، کارشناس امور نظامی و سرلشکر بازنشسته، عملیات حماس را «باورنکردنی» می‌خواند و می‌گوید که با کارشناسان اسرائیلی که این حمله را به لحاظ زمان و غافلگیرکنندگی شبیه جنگ اکتبر ۱۹۷۳ خوانده‌اند هم‌نظر است.

وی می‌افزاید که نیروهای مقاومت در پنجاهمین سالروز پیروزی اکتبر ۱۹۷۳، خاطره آن پیروزی را با برنامه‌ریزی دقیق و غافلگیرکننده عملیات «طوفان الاقصی» زنده کرد و توانست سیستم امنیتی و نظامی اسرائیل را با استفاده از شگرد تنوع حملات فریب دهد.

شرقاوی تأکید می‌کند که تردد رزمندگان مقاومت در شهرک‌های اطراف غزه و صحنه تانک‌ها و زرهی‌هایی که آتش می‌گیرند و سربازانی که به اسارت درآمده اند حادثه‌ای بی سابقه در درگیری‌های اسرائیل با فلسطینیان است.

وی می‌افزاید که اگر از این فرصت استفاده نشود و دیگر جبهه‌های مقاومت از جمله در لبنان فعال نشود، این پیروزی «مانند دیگر جنگ‌های سابق به پایان می‌رسد و در تاریخ به عنوان یکی از موفق‌ترین عملیات کماندوها در تاریخ مبارزات فلسطینی ثبت خواهد شد».

به نظر شرقاوی، از مهم‌ترین دستاوردهای فوری این عملیات ضربه سخت بر اعتماد به دستگاه امنیتی و نظامی اسرائیل است که نشان داد که این دستگاه شکننده‌تر از آن چیزی است که به نظر می آید چون چند ده فرد مسلح با سلاح سبک توانستند کنترل چند منطقه و مقر نظامی را به دست بگیرند آن هم از غزه که منطقه‌ای تحت محاصره و به صورت دائم تحت کنترل شدید امنیتی است.

«ابراهیم حبیب» کارشناس امور امنیتی و راهبردی نیز بر دلالت مهم دو عامل اساسی تأکید می‌کند:

1. موفقیت نیروهای مقاومت در فریب دادن دستگاه اطلاعات نظامی اسرائیل.
2. انتخاب تاریخی با دلالت نمادین برای اعراب که ارتباط تنگاتنگ با پیروزی اعراب در جنگ اکتبر دارد.

به گفته حبیب، این عملیات واقعیت‌های میدانی تازه‌ای را به دشمن تحمیل کرده و توانسته معادله‌ای را که از یک قرن پیش برپا بود تغییر دهند و به عاملی تعیین‌کننده تبدیل شوند.

به نظر حبیب دیگر در تاریخ مناقشه فلسطین و اسرائیل، به مرحله پیش از عملیات «طوفان الاقصی» بازنخواهیم گشت و این یک نقطه عطف در تاریخ این مناقشات خواهد بود و نیروهای مقاومت این بار ثابت کردند که دست بالا را دارند.

وی افزود که رئیس ستاد نیروهای مقاومت ۴ پرونده اساسی را مطرح کرد که تعیین‌کننده مرحله بعد از عملیات خواهند بود: نقض حریم مسجد الاقصی، حملات روزمره به خانه‌های فلسطینیان، اسرا، راه حل ریشه‌ای مسئله فلسطین.

حبیب پیش‌بینی کرد که مسئله اسرا مهم‌ترین موضوع مورد بحث در مرحله پیش رو باشد و اسرائیل ناچار به آزاد کردن همه فلسطینیان برای آزادکردن اسرای خود شود.

وی همچنین بعید ندانست که در موضوع محاصره غزه، نیروهای مقاومت خواستار چیزی فراتر از مقاومت و گسترش مرزهای غزه به شهرک‌های اطراف غزه شوند.