اردن بهدلیل همجواری جغرافیایی، همواره یکی از بازیگران مهم در منازعه فلسطین بوده؛ اما در سالهای اخیر تلاش کرده است در این پرونده در چهارچوب همکاریهای بیناعربی گام بردارد، این الگوی رفتاری در دوره ترامپ که تلاش داشت معامله قرن را به نتیجه برساند بیشتر نمایان بود و اردنیها با وجود تهدیدات وجودی این طرح، تلاش داشتند در تقابل با واشنگتن قرار نگیرند و از مسیر همپیمانی با مصریها بهدنبال عدم تحقق و اجرایی شدن این پروژه بودند.
اما این بار حتی قاهره نیز بدون توجه به نقض توافق کمپ دیوید نظارهگر حمله رژیم صهیونیستی به رفح و کنترل بر گذرگاه مرزی فلسطین است، ازهمینرو میتوان اظهارات تند اخیر «ایمن الصفدی»، وزیر خارجه اردن را که نخست وزیر رژیم صهیونیستی را با ادبیاتی خارج از عرف دیپلماتیک خطاب کرد، نشانهای دال بر نگرانی فزاینده امان از مسیر کنونی تحولات پرونده بحران غزه قلمداد کرد.
نگرانی اردن بر این فرضیه استوار است که حمله اسرائیل به رفح، صرفاً تلاشی برای کنترل رژیم صهیونیستی بر گذرگاه مرزی فلسطین با مصر و تسریع در ساخت بندر در غرب غزه و یا ادعای دولت نتانیاهو برای آزادی گروگانهای صهیونیستی دربند مقاومت فلسطین نیست، بلکه نتانیاهو قصد دارد طرحی بزرگتر را به مرحله اجرا درآورد.
براساس این طرح جنگ تا بازگشت مثلث دونالد ترامپ، مایک پمپئو و جارد کوشنر، بهترتیب رئیس جمهور، وزیر خارجه سابق و داماد ترامپ ادامه مییابد و سپس در قالب معامله قرن کنترل بر غزه تثبیت میشود و حتی از طریق بندر ساختهشده آمریکاییها در غرب غزه که بهبهانه ارسال کمکهای غذایی است، فلسطینیها بهسوی مقاصد مهاجرتی کوچ داده میشوند.
مسئله نگرانکننده برای اردن این است که این طرح بهمعنی فیصله یافتن پرونده فلسطینیهای مقیم در اردن هم خواهد بود و دولت امان میبایست فلسطینیها را بهعنوان شهروند اردنی بهرسمیت بشناسد. در این سناریو اردن در سایه کنترل نتانیاهو بر غزه و قدرتیابی مجدد ترامپ، پمپئو و کوشنر در کاخ سفید به «وطن جایگزین» فلسطینی تبدیل میشود.
خطرات این سناریو برای پادشاهی ملک عبدالله دوم، پادشاه این کشور آن است که اردنیهای اصیل نسبت به شهروند شدن فلسطینیها در کشورشان دیدگاهی منفی دارند، چراکه در صورت تحقق این طرح، دموگرافی داخلی اردن بهوضوح دچار تغییرات جمعیتی بهسود فلسطینیان خواهد شد، این امر پیش از این نیز در سال ۱۹۷۰ منجر به جنگ داخلی در اردن شد که در تاریخ خاورمیانه از آن با عنوان «سپتامبر سیاه» یاد میشود، که طی آن هزاران اردنی و فلسطینی در جریان این جنگ، کشته شدند.
ساکنان کرانه خاوری رود اردن که خود را اردنی اصیل میدانند، تأکید دارند که با اعطای شهروندی به فلسطینیهایی که از کرانه باختری رود اردن آمدهاند، قدرت از دست آنها خارج خواهد شد و کشور اردن در آینده تبدیل به فلسطین خواهد شد،
این همان بحثی است که صهیونیستهای تندرو دائماً تکرار میکنند که «اردن همان فلسطین» است، این گزاره بدین معناست که باید فلسطینیها از سرزمین تاریخیشان خارج شوند و به شرق رود اردن بروند و در آنجا کشورشان را تشکیل بدهند و در نتیجه غرب رود سرزمین یهودیان و اسرائیل خواهد بود.
در این میان عنصر نجاتبخش برای عدم وقوع نقشههای صهیونیستها، مقاومت فلسطین در کرانه باختری و غزه است تا مانع از تثبیت نظامی صهیونیستها شوند، البته در صورتی که صهیونیستها موفق به تثبیت در غزه نشوند و جنگ بهضرر رژیم به اتمام برسد آنگاه این روند مسیری بهعکس را طی خواهد کرد و بحرانهای پیدرپی رژیم صهیونیستی در انتظار صهیونیستها خواهد بود.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰