سیاست آمریکا در لبنان؛ جایگزینی اورتگاس و معمای واشنگتن در بیروت

به گزارش کلینی نیوز، در حالی که برخی این اقدام را نویدبخش نتایج مثبت برای بیروت می‌دانند، تحلیلگران سیاسی بر این باورند که این تغییر بیشتر نشان‌دهنده تغییر در «خط مشی» دیپلماتیک آمریکا است تا «سیاست کلی» آن در قبال لبنان.

این رویداد در شرایطی رخ می‌دهد که منطقه شاهد تحولات قابل توجهی از جمله پیشرفت در مذاکرات ایران و آمریکا و تغییر و تحولات در سوریه است.

تحولات منطقه‌ای و جایگاه سیاست آمریکا در لبنان

به گزارش النشره، در شرایطی که انتظار می‌رفت مورگان اورتگاس در سفر آتی خود به بیروت طرح‌ها و خواسته‌های جدیدی را مطرح کند، خبر جایگزینی او از سوی دولت ترامپ، ابهامات بسیاری را درباره پیامدهای این تصمیم، به‌ویژه با توجه به عملکرد بحث‌برانگیز اورتگاس در لبنان، به وجود آورده است.

عملکرد بحث‌برانگیز اورتگاس در لبنان

منابع لبنانی به رفتارهای دیپلماتیک نامطلوب اورتگاس در بیروت، وابستگی شدید او به رژیم صهیونیستی و فشارهایش بر دولت لبنان برای تسریع در پرونده خلع سلاح حزب‌الله اشاره می‌کنند.

این عملکرد، نارضایتی مقامات لبنانی را در پی داشته است؛ از جمله جوزف عون، رئیس جمهور لبنان، که نارضایتی خود را از نحوه برخورد اورتگاس با مسئولان لبنانی به مقامات آمریکایی ابلاغ کرده است.

برخوردهای آمرانه او در دیدار با فرمانده ارتش لبنان و نیز رفتار او با ولید جنبلاط در فضای مجازی، به این نارضایتی‌ها دامن زده است.

تغییر خط مشی یا تغییر سیاست آمریکا در لبنان؟

دیدگاه‌های متفاوتی درباره علت این تصمیم آمریکا مطرح است. برخی تحلیلگران معتقدند که اورتگاس در چارچوب ماموریت خود در بیروت، مستقل عمل نکرده و صرفاً به دستورهای مقامات بالاتر پایبند بوده است.

بنابراین، جایگزینی او لزوماً به معنای تغییر اصولی در موضع واشنگتن در قبال لبنان نیست، چرا که ترامپ نیز شخصاً از وجود اصول ثابت در سیاست منطقه‌ای آمریکا سخن گفته است.

با این حال، جایگزینی اورتگاس می‌تواند به معنای تغییر در “خط مشی” آمریکا در منطقه باشد. او مرتکب اشتباهاتی در تعامل با مسائل داخلی لبنان شد که حتی او را مجبور کرد در سفر دوم خود به لبنان، موضع ملایم‌تری اتخاذ کند.

کارشناسان بر این باورند که هر کس جایگزین اورتگاس شود، با توجه به رفتارهای نامطلوب او، قطعاً نتایج بهتری برای لبنان خواهد داشت، هرچند سیاست کلی آمریکا در قبال لبنان احتمالاً دستخوش تغییر اساسی نخواهد شد. سیاست‌های کلان، فراتر از اشخاصی هستند که مسئول اجرای آنها می‌شوند.

تاثیر تحولات منطقه‌ای بر پرونده لبنان

سفر آتی فرستاده آمریکا به بیروت – در صورت عدم لغو – رویداد مهمی برای لبنان خواهد بود، به‌ویژه که این سفر پس از سفر ترامپ به کشورهای شورای همکاری و تحولات منطقه‌ای مهم صورت می‌گیرد.

پیشرفت در مذاکرات ایران و آمریکا و تاثیر آن بر لبنان

یکی از این تحولات، پیشرفت در مذاکرات بین تهران و واشنگتن است. منابع لبنانی معتقدند که ایالات متحده آمریکا پیامدهای پرونده ایران را بر تحولات داخلی لبنان درک می‌کند و دستیابی به توافق با تهران می‌تواند به حل و فصل مسائل در بیروت کمک کند.

سفر اخیر وزیر امور خارجه ایران به بیروت و سفر آتی اورتگاس (یا جایگزین او) به لبنان، نشان می‌دهد که لبنان به موضوع کشمکش مستقیم بین ایران و آمریکا تبدیل شده و این دو سفر، مسیر آینده لبنان را مشخص خواهد کرد.

تمرکز آمریکا بر پرونده سوریه

کارشناسان منطقه همچنین بر این باورند که دولت آمریکا در شرایط کنونی به وضوح بر موضوع سوریه تمرکز کرده است، به‌ویژه که این کشور تحت تاثیر امتیازات بزرگی که احمد الشرع، رئیس دوره انتقالی سوریه، حاضر به اعطای آن شده، عرصه تحولاتی سریع است. در مقابل، لبنان با موانع متعددی مواجه است که از دستیابی به پیشرفت چشمگیر جلوگیری کرده است.

دیدگاه احتمالی واشنگتن این است که وقوع تحولات جدی در دمشق در آینده ممکن است ماموریت آمریکا در بیروت را تسهیل کند، به دلیل اهمیت نقشی که سوریه در توازنات جدید منطقه ایفا خواهد کرد.

معادله کنونی لبنان و چشم‌انداز آینده

نکته مهم این است که دولت آمریکا از معادله کنونی حاکم بر اوضاع لبنان ناراضی نیست. علی‌رغم ادامه نقض توافقنامه آتش‌بس از سوی رژیم صهیونیستی، هیچ نشانه‌ای از فروپاشی لبنان دیده نمی‌شود.

واشنگتن به عنوان رئیس کمیته نظارت بر توافقنامه آتش‌بس بین لبنان و رژیم صهیونیستی، تنها طرفی است که می‌تواند تل‌آویو را ملزم به توقف نقض آتش‌بس کند، البته در صورتی که اراده‌ای برای این کار در واشنگتن وجود داشته باشد.

در مجموع، با وجود تغییر در چهره فرستاده آمریکا به لبنان، سیاست‌های کلی آمریکا در قبال این کشور به نظر نمی‌رسد دستخوش تحول اساسی شود.

این تغییر بیشتر جنبه تاکتیکی دارد و هدف آن، احتمالاً بهبود روابط دیپلماتیک و ایجاد فضایی مساعدتر برای پیشبرد اهداف آمریکا در منطقه، با در نظر گرفتن تحولات منطقه‌ای و به‌ویژه پرونده‌های ایران و سوریه است.